W przypadku spraw związanych z rozwodem oraz separacją, można wskazać kilka szczególnie problematycznych obszarów. Konflikty pomiędzy małżonkami często dotyczą opieki nad dziećmi, orzeczenia o winie oraz podziału majątku. Ten ostatni aspekt rozwodu stanowi problem również dla wielu bezdzietnych par. Trudno się zatem dziwić, że w Internecie często znajdziemy pytania o to, jak wygląda podział majątku po rozwodzie. Wspomniany podział czasem kończy się batalią sądową trwającą nawet kilka lat. Warto zatem zadać sobie pytanie, czy podział majątku po rozwodzie może być jednak względnie szybki i jednocześnie satysfakcjonujący dla obydwu stron. Nasza analiza przedstawia jedynie ogólną odpowiedź na tytułowe pytanie (Podział majątku po rozwodzie - jak przebiega?). W przypadku głębszego zainteresowania tym tematem, warto zgłosić się do dobrego eksperta prawnego takiego jak np. sprawdzony prawnik Warszawa.
Małżonkowie będą musieli podzielić swój majątek wspólny
Na samym wstępie, należy przypomnieć, dlaczego podział majątku po rozwodzie jest w ogóle potrzebny. Konieczność przeprowadzenia takiej procedury wynika z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Mówią one, że zawarcie związku małżeńskiego domyślnie skutkuje powstaniem majątku wspólnego. W jego skład wchodzą m.in. przedmioty nabyte wspólnie w czasie trwania małżeństwa. Majątek wspólny nie może być podzielony podczas trwania małżeńskiej wspólności majątkowej, a mąż i żona powinni podejmować wspólnie decyzje związane np. ze zbyciem przedmiotów wchodzących w skład tego majątku.
Rozwód lub separacja sprawia, że nie ma dalszego uzasadnienia dla istnienia wspólnego majątku. Podział majątku po rozwodzie zmierza właśnie w kierunku zlikwidowania wspólnego majątku. Warto pamiętać, że małżonkowie niezależnie od majątku wspólnego posiadają swoje majątki osobiste. W ich skład wchodzą przede wszystkim przedmioty nabyte jeszcze przed wejściem w związek małżeński. Umowa majątkowa małżeńska potocznie zwana intercyzą może wprowadzić zmiany związane z likwidacją majątku wspólnego, jego ograniczeniem, a nawet rozszerzeniem. O wpływie intercyzy na podział majątku po rozwodzie będziemy jeszcze pisać.
Podział majątku po rozwodzie: do wyboru sąd i notariusz
Opisywany podział majątku po rozwodzie jest dość trudną operacją, co nie oznacza jednak, że musi on przebiegać w atmosferze konfliktu i sądowej konfrontacji. Warto wiedzieć, że ustawodawca daje stronom możliwość podzielenia majątku poprzez umowę spisaną zwykle w obecności notariusza. Forma notarialna umowy dzielącej majątek byłych małżonków nie będzie konieczna między innymi wtedy, gdy podział nie obejmuje nieruchomości. Skorzystanie z pomocy notariusza przy podziale majątku oznacza wydatek rzędu od 100 zł do 10 000 zł + 23% VAT (zwykle 2000 zł - 3000 zł).
Jednak to wcale nie koszty zwykle stanowią największy problem, jeśli chodzi o podział majątku po rozwodzie dokonywany przed notariuszem. Taki wariant wymaga bowiem pełnej zgody małżonków co do zasad podziału wspólnych rzeczy. Warto pamiętać, że na skutek rozwodu lub separacji, małżeńska wspólność majątkowa przekształca się we współwłasność ułamkową. Byli małżonkowie dopiero po kilku, a nawet kilkunastu latach mogą wnioskować o podział majątku po rozwodzie. Najczęściej taki podział następuje jednak dość szybko i wymaga prawomocnego postanowienia właściwego sądu o podziale majątku wspólnego.
Podział majątku po rozwodzie przeprowadzany przez sąd może być tańszym rozwiązaniem, gdyż opłata za wniosek skierowany do sądu wynosi 1000 zł lub 300 zł. Niższa stawka obowiązuje w przypadku przedstawienia zgodnego planu podziału majątku. Nie można jednak zapominać, że sądowy podział majątku po rozwodzie oznacza dużo dłuższy czas oczekiwania na rozstrzygnięcie. Bardzo często zaleca się więc małżonkom, aby nie składali oni wniosku o podział majątku w czasie trwania postępowania rozwodowego. Taki wariant może bowiem znacząco wydłużyć czas potrzebny sądowi na orzeczenie rozwodu (m.in. z powodu konieczności posiłkowania się opiniami biegłych). Warto pamiętać, że ekspertyzy biegłych oznaczają również wzrost kosztów obciążających strony.
Dobry prawnik przedstawi różne opcje podziału majątku
W związku z powyższym, ekspert prawny taki jak np. dobry prawnik Warszawa zwykle radzi byłym partnerom, aby złożyli wniosek o podział majątku po rozwodzie wtedy, gdy dobiegnie końca sprawa rozwodowa. Oczywiście, eksmałżonkowie mogą również skorzystać z pomocy notariusza, jeśli uznają, że osiągnęli porozumienie co do podziału majątku. Wspomniane porozumienie może na przykład przewidywać wyłączne prawo do mieszkania, które strony umowy kupiły wcześniej, ale w zamian za spłatę. Dobry ekspert prawny przedstawi byłym małżonkom różne warianty. Na tej podstawie uznają oni, czy kompromis w postaci notarialnej umowy podziałowej będzie w ogóle możliwy.
Intercyza może wykluczyć podział majątku po rozwodzie
Tytułem podsumowania wracamy jeszcze do wcześniej sygnalizowanego już tematu intercyzy. Takie rozwiązanie rozumiane jako umowa likwidująca majątek wspólny posiada bowiem spore zalety w razie rozwodu. Chodzi o brak konieczności przeprowadzania podziału majątku. Warto jednak pamiętać, że istnieje wariant znany jako ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. W przypadku takiego umownego ustroju majątkowego, były małżonek może domagać się wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa do rzeczy.