Problem związany z jazdą po alkoholu obecnie nie jest już tak duży jak kiedyś. W tym kontekście najbardziej przekonujące są statystyki. Policyjne dane wskazują, że w 2021 r. miało miejsce 2488 wypadków drogowych z udziałem osób znajdujących się pod działaniem alkoholu. Analogiczny wynik z 2012 roku był niemal dwa razy większy (4467). Jak widać, surowe kary oraz akcje informacyjne przyniosły pewne efekty. Kolejne zmiany przepisów drogowych obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. sprawiły, że coraz więcej osób pyta w Internecie, jakie konsekwencje będzie teraz miało spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu.
Kara zależy między innymi od stężenia alkoholu we krwi
Informacji o tym, jakie konsekwencje ma spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu należy poszukać w kodeksie karnym oraz kodeksie wykroczeń. Pierwszy ze wspomnianych kodeksów definiuje tak zwany stan nietrzeźwości. O nietrzeźwości mówimy jeśli zawartość alkoholu we krwi kierującego przekracza 0,50 promila/prowadzi do wyższego stężenia lub stwierdzona zawartość alkoholu w 1 decymetrze sześciennym wydychanego powietrza przekracza 0,25 miligrama/prowadzi do wyższego stężenia. Kodeks karny przewiduje dłuższą karę więzienia za spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu (w stanie nietrzeźwości) jeśli oskarżony dopuścił się przestępstw określonych przez:
- artykuł 173 kodeksu karnego - sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach
- artykuł 174 kodeksu karnego - sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym
- artykuł 177 kodeksu karnego - spowodowanie wypadku w ruchu drogowym skutkującego poważnymi obrażeniami ofiary lub jej śmiercią
Wspomniane zaostrzenie odpowiedzialności za spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu polega na orzekaniu kary więzienia o minimalnej i maksymalnej wysokości (długości) zwiększonej o połowę. W przypadku spowodowania w stanie nietrzeźwości kolizji skutkującej śmiercią lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu (art. 177 par. 2 KK), minimalna kara więzienia wynosi dwa lata.
Zakaz prowadzenia pojazdów będzie dodatkową karą
Warto wiedzieć, że dla nietrzeźwych kierowców przewidziano dodatkowe kary. Mianowicie, kodeks karny wskazuje, że zakaz prowadzenia pojazdów powinien być nie krótszy niż 3 lata jeśli sprawca wymienionych powyżej przestępstw (z art. 173, 174 i 177 KK) lub innego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji znajdował się w stanie nietrzeźwości. Spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu kwalifikowanego jako sprowadzenie katastrofy (art. 173 KK) skutkującej trwałym uszczerbkiem na zdrowiu lub śmiercią innej osoby oznacza dożywotni zakaz prowadzenia pojazdu. Takie same konsekwencje ma przestępstwo określone przez art. 177 par. 2 KK, które popełniono w stanie nietrzeźwości.
Sankcje z kodeksu wykroczeń również wydają się dotkliwe
Czasem okazuje się, że po badaniu kierowcy zostało stwierdzone stężenie alkoholu wynoszące od 0,20 do 0,50 promila we krwi lub 0,10 mg - 0,25 mg alkoholu na 1 dm3 wydychanego powietrza. Wtedy mamy do czynienia z tak zwanym stanem po użyciu alkoholu. Spowodowanie kolizji w takim stanie jest karane mniej dotkliwie (tylko na podstawie przepisów z kodeksu wykroczeń - KW). Kolizja to zdarzenie, które poza szkodami materialnymi spowodowało co najwyżej obrażenia ciała trwające do 7 dni włącznie.
Kierowca powodujący w stanie po użyciu alkoholu bardziej poważne zdarzenie drogowe (wypadek) odpowie za przestępstwo z art. 177 KK oraz wykroczenie określone przez art. 87 par 1 KW (jazda po użyciu alkoholu). Z kolei spowodowanie stłuczki/kolizji w stanie nietrzeźwości oznacza odpowiedzialność na podstawie kodeksu wykroczeń (art. 86 KW) i dodatkowo z artykułu kodeksu karnego dotyczącego jazdy w stanie nietrzeźwości (art. 178a KK).
Kodeks wykroczeń we wspomnianym artykule 86 wskazuje, że spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu w stanie po użyciu alkoholu skutkuje karą aresztu (5 dni - 30 dni), miesięczną karą ograniczenia wolności albo karą grzywny (mandatem) w wysokości nie niższej niż 2500 złotych. Dodatkową sankcją może być zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 36 miesięcy.
Spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu: kara dotyczy też OC
Nie można zapominać, że spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu oznacza też sankcje ubezpieczeniowe. Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych mówi, że zakład ubezpieczeń może domagać się na drodze regresu kwoty wypłaconej z OC między innymi wtedy, gdy szkoda została spowodowana w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości. Taka konstrukcja przepisów oznacza zagrożenie zwrotem dużej kwoty i odsetek od niej już przy stężeniu alkoholu przekraczającym 0,20 promila w chwili wypadku lub kolizji.