Na portalach gromadzących opinie na temat pracodawców, dość często możemy zobaczyć krytyczne wypowiedzi dotyczące terminowości wypłaty wynagrodzeń. Problemy z tą kwestią są najczęstsze u małych przedsiębiorców, którzy działają w niezbyt zyskownych branżach albo nie potrafią odpowiednio zorganizować swojej działalności gospodarczej. Takie okoliczności oczywiście nie mogą stanowić wymówki dla pracodawcy, który zwleka z wypłatą pensji dla osoby zatrudnionej w ramach umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Pokrzywdzony pracownik w ramach odpowiedzi na zaistniałą sytuację powinien przygotować wezwanie do zapłaty wynagrodzenia. Postanowiliśmy wyjaśnić, jakie elementy musi zawierać takie pismo. Informujemy również, dlaczego wezwanie do zapłaty wynagrodzenia jest ważne w kontekście późniejszego sporu sądowego.
Każdy pracodawca powinien terminowo płacić pensję
Na wstępie warto przypomnieć o obowiązku pracodawcy związanym z terminową wypłatą wynagrodzenia. Jeżeli chodzi o pracowników etatowych, to artykuł 85 kodeksu pracy wyznacza co najmniej miesięczną częstotliwość wypłaty pensji. Wypłata musi być dokonywana w stałym i ustalonym terminie. Co ważne, wynagrodzenie miesięczne wypłaca się z dołu i niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości. Wypłata comiesięcznej pensji powinna nastąpić nie później niż w ciągu pierwszych dziesięciu dni następnego miesiąca kalendarzowego. Zasady dotyczące co najmniej miesięcznej częstotliwości wypłaty wynagrodzenia oraz jej stałego terminu potwierdził między innymi Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 r. (sygnatura akt: II UKN 32/96). Wezwanie do zapłaty wynagrodzenia może powoływać się na wspomniany wyrok i artykuł 85 kodeksu pracy.
Osoby pracujące na podstawie cywilnoprawnych umów nie posiadają tak rozbudowanej ochrony prawnej jak „etatowcy”. Nie oznacza to jednak, że pracodawca może bezkarnie opóźniać wypłatę wynagrodzenia. Przedsądowe wezwanie do zapłaty wynagrodzenia jest zasadne również w odniesieniu do umowy o dzieło, umowy zlecenia oraz innej umowy cywilnoprawnej. Wówczas konieczność terminowej zapłaty wynika po prostu z obowiązku dotrzymania warunków umowy. Jeżeli zawarta umowa cywilnoprawna sugeruje, że strony w rzeczywistości łączy stosunek pracy, to pracownik może wytoczyć przed sądem pracy powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy i o zapłatę należnych świadczeń.
Wezwanie do zapłaty wynagrodzenia - co zawiera?
Przedsądowe wezwanie do zapłaty wynagrodzenia nie jest szczególnie skomplikowanym pismem. Tym niemniej, powinno ono zostać zredagowane starannie. Poza danymi identyfikującymi strony (nazwą firmy/personaliami pracownika i adresami), datą oraz miejscem sporządzenia, a także podpisem pracownika, w takim piśmie musi znaleźć się dokładne wskazanie zaległej kwoty. Mianowicie, należy wskazać:
- podstawę prawną wynagrodzenia (rodzaj i datę zawartej umowy)
- łączną kwotę niezapłaconego wynagrodzenia (z wliczeniem odsetek)
- miesiąc, którego dotyczy każda zaległa pensja
- przekroczony termin płatności dla każdego wynagrodzenia
Jeżeli mówimy o kilkumiesięcznej zaległości, to wezwanie do zapłaty wynagrodzenia powinno zawierać informacje o każdej niewypłaconej dotąd pensji. Ponadto opisywane wezwanie musi określić termin uregulowania zaległości (wynoszący np. 7 dni) i wskazać rachunek bankowy, na który należy dokonać płatności. Standardowym elementem wezwania dla nierzetelnego pracodawcy jest ostrzeżenie, że brak płatności spowoduje wytoczenie sprawy w sądzie.
Wezwanie jest ważne dla późniejszej sprawy sądowej
Warto mieć świadomość, że wezwanie do zapłaty wynagrodzenia jest ważne w kontekście dalszych kroków pracownika. W przypadku osoby zatrudnionej na umowę o pracę, chodzi o pozew wniesiony do sądu pracy oraz ewentualną skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. Osoby dochodzące wypłaty wynagrodzenia z umowy cywilnoprawnej (nie mającej cech umowy o pracę), mogą natomiast domagać się uregulowania należności przed sądem cywilnym. Podczas postępowania zarówno przed sądem pracy, jak i sądem cywilnym, duże znaczenie będą miały przepisy kodeksu postępowania cywilnego.
Artykuł 187 kodeksu postępowania cywilnego wskazuje, że pozew powinien zawierać informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu. Jeżeli taka próba nie została podjęta, to trzeba podać powód. Wysłane wezwanie do zapłaty wynagrodzenia będzie traktowane przez sąd jako pozasądowy sposób rozwiązania sporu. Zatem taki dokument sprawia, że pracownik dochodzący wypłaty wynagrodzenia nie będzie musiał udzielać w pozwie dodatkowych wyjaśnień. Poza tym wspomniane wezwanie czasem faktycznie motywuje pracodawcę do uregulowania zaległości.
Prawnik pomoże nam sporządzić odpowiednie pismo
Wcześniejsze wyjaśnienia sugerują, że przedsądowe wezwanie do zapłaty wynagrodzenia jest bardzo ważnym dokumentem, którego znaczenia nie należy lekceważyć. W związku z powyższym, zaleca się, aby takie pismo przygotował specjalista prawny (np. dobry prawnik Warszawa). Koszt przygotowania stosownego wezwania będzie niewielki. Warto pamiętać, że ekspert prawny może znacząco pomóc pracownikowi również na etapie postępowania sądowego.
